BABİES BELGESEL İNCELEMESİ-3
Bebekler emeklemeyi nasıl öğreniyor?
Bebekler yaşamlarının ilk birkaç ayı boyunca yer çekimine
yöneliktir. Nereye bırakılırsa orda kalırlar. Emeklemeyle birlikte olağanüstü
bir dönüşüm başlar. Kendi bedenlerini taşıyabilince daha geniş bir dünya
önlerine açılır.
Yaşamlarının ilk yılında bebekler hızlı büyür bu büyümenin
en önemli kısmı uykudadır. Bebekler uyandıklarında çok hızlı büyümüş olarak
uyanabilirler. Kolları bacakları büyümüş olabilir. Genellikle emeklemenin de
büyümenin bir evresi ve 8-10 ay arasında ortaya çıkıp yürüme evresi olduğu
düşünülüyordu. Emeklemenin bir evreden fazlası olduğunu düşünenler bir
araştırma yaptılar.
Anne karnında fetüsler hareket sınırı yaşamazken dünyaya
geldiklerinde yer çekimine sıkışırlar ve bazı istisnai durumlar hariç hareket
edemezler. Bu istisna durumlardan biri doğumdan birkaç saat sonra görülür. Doğumdan
bir saat sonra bebek annenin karnının üzerinde yatıyorsa anne göğsüne hareket
ettiği görülebilir. Başka bir durum da yeni doğanı suya koymaktır. Suyun içinde
emekleyebilirler. Bu bilgiler yeni doğan bebeklerin emekleme davranışı
gösterebildiğinin işaretiydi. Peki, hali hazırda var olan emekleme kaybolup
8-10 ay sonra tekrar mı ortaya çıkıyordu?
Yeni doğan hareketlerinin sadece refleks olduğuna
inanılırdı. Emeklemenin otomatik bir sistem olamayacağına inanan araştırmacılar
bir deneye başladı. Araştırmada yeni doğanın emeklemesi beyinde nasıl kontrol
edildiğine bakılmak istendi. Yeni doğana hareket edebildiğine dair bir
yanılsama sağlandığında ne yapacakları merak edildi. Beyaz desen üzerinde
hareket eden siyah noktalarla hareket izlenimi yaratıldı. Bebekler beyaz düzlem
üzerine havadan yatay biçimde tutulduğunda bacaklarını ve kollarını hareket
ettirdiği görüldü. Bu davranış tıpkı yüzme davranışına benziyordu. Bu onların
beyin ve omurgalarıyla vizyon aktiviteleri arasında ilkel bir bağlantı olduğunu
söylüyordu. Bu da emekleme hareketinin beyinden geldiğinin ilk kanıtı oldu.
Sadece refleks olmadığını gösterdi.
Yerde aynı hareketler gözlenmek istendi. Fakat kafaları
vücut ağırlığının üçte biri olduğu için yer çekimine karşı kafalarını
kaldıramıyorlardı. Bunun için yer çekimine yenik düşmeden hareket
edebilecekleri bir düzenek düşünülmeye başlandı. 2016 yılında mini bir kaykay
düzeneği yapıldı ismine emekleme kaykayı dendi. Bebekler yüz üstü kaykaya
sabitlendi. 2 günlük yeni doğan bebekler bile muazzam bir şekilde emekledi.
Emekleme kaykayına göre bebeğin kol ve bacaklarını hareket ettirmeleri için
gereken sinir sisteminin zaten mevcut olduğu görüldü. İnsanlar iki bacaklı
doğduğuna inanıyordu fakat sonuçlar tamamen farklı bir durumu açıklıyordu.
Araştırmacılar kol ve bacakları 4 ayaklı olarak hareket ettirerek doğduğuna inanıyor.
İçimizde sinir sistemi olarak hala 4 ayaklıyız.
Büyümek Nasıl Gerçekleşir?
Bebek bir araba gibi düşünülürse motor uykudur. Yeterince
gelişim gösterirse ağırlığı ile başa çıkabilir ve gövdesini hareket ettirebilir.
Bunun için büyümesi gerekir. Büyüme hakkında araştırmalar 1979 yılında ilk
araştırmalara başladı. İlk ölçüm 62,7 cm sonra ise 64,5 cm olarak görüldü.
Sonraki günlerde birkaç kez daha ölçüldü fakat sonuç 64,5 çıktı. 5 ölçüm de
beklenilen sonuç gelmedi. İlk büyüme çok fazlaydı fakat sonrasında durmuştu.
Bebeklerin her gün büyüdüğü düşünülürdü. 30 bebek ölçülmeye
başlandı. Ebeveynlerden de bebeğin davranışlarının her gün kaydedilmesi
istendi. Her gün kafaları ve boyları
ölçülmeye başlandı. Detaylı incelendiğinde büyümelerinin aslında yarım hafta
olduğu görüldü. Artık bebekler her gün ölçülmeye başlandı. Günlerce büyüme
görülmeyen çocuklar 24 saatlik bir sürede yarım cm veya 1.64 cm arasında
büyüyebiliyordu ve bu her bebek için farklı oluyordu. Üstelik 2-28 günlük
duraklama dönemleri oluyordu.
Büyüme zamanları ile davranışlarındaki değişimler arasında
bir bağlantı olduğu keşfedildi. Büyüme dönemlerinde uyku davranışlarında
değişiklik, açlık krizleri gibi değişimler yaşıyorlardı. Eskiden büyümenin bir
eğride gerçekleştiği düşünülüyordu fakat bu araştırma sonuçlarına göre büyüme
dönemsel olarak ilerleyip duruyordu.
Bebekler haftalarca
süren emekleme süreçlerinde bedenlerinin neye bezediğini anlamaya çalışır. Bu
bedenle bu çevrede neler yapabileceklerini keşfederler. Bebeklerin çimde, kumda,
her yüzeyde emeklemesi gerekir. Dünyada yaşaması için esnekçe hareket
edebilmeyi öğrenmesi gerekir. Emeklemenin değişken ve çok yaratıcı olduğu, her
bebeğin gidişatının birbirinden farklı olduğu görüldü. Bulgulara göre bir
evreden diğerine geçişte bir sabitlik yoktu. Bebekler becerilerini farklı
düzeyde kazanır beceriler tekrarlanabilir, kaybolabilir fakat kendi sürecinde
ilerler.
Bebeklerinin emeklemek zorunda olmadığını bilmek yürümek
için gerekli bir evre olmadığını kabul etmek çok daha iyidir. Bebekler
kendilerine göre gelişirler bu nedenle bebeğinizin kendi harika gelişimini
izlemenin tadını çıkarın.
Yorumlar
Yorum Gönder